×

نظریه‌ ساخت و توسعه شهر

  • کد نوشته: 14892
  • ۱۴۰۲/۰۶/۲۳
  • دیدگاه‌ها برای نظریه‌ ساخت و توسعه شهر بسته هستند
  • نظریه‌ ساخت و توسعه شهر به گزارش تبلیغات ساختمان : دوایر متحدالمرکز (ارنست برگس) درمورد شهر شیکاگو است و شهر را به ۵ طبقه تقسیم می‌کند: مرکزتجاری شهر واحدهای مسکونی، صنایع سبک، آلونک‌نشین‌ها (بیش‌ترین جرم و جنایت) محل سکونت کارمندان وکارگران کارخانه‌ها محل سکونت طبقه ممتاز حومه‌های خوابگاهی و شهرک‌ها قطاعی (هومر هویت) متأثر از نظریه […]

    نظریه‌ ساخت و توسعه شهر

    نظریه‌ ساخت و توسعه شهر

    به گزارش تبلیغات ساختمان : دوایر متحدالمرکز (ارنست برگس)

    • درمورد شهر شیکاگو است و شهر را به ۵ طبقه تقسیم می‌کند:
    • مرکزتجاری شهر
    • واحدهای مسکونی، صنایع سبک، آلونک‌نشین‌ها (بیش‌ترین جرم و جنایت)
    • محل سکونت کارمندان وکارگران کارخانه‌ها
    • محل سکونت طبقه ممتاز
    • حومه‌های خوابگاهی و شهرک‌ها

    قطاعی (هومر هویت)

    • متأثر از نظریه ارنست برگس مطرح شده است.
    • حالت دایره‌ای شکل مناطق داخلی شهرها را حفظ نمی‌کند (توسعه بهتر در حالت قطاعی).
    • حد متوسط اجاره خانه مهم‌ترین عامل در گسترش شهرها در جهت شعاعی است.
    • شهرهای بومی آفریقا و کشورهای استعمار زده به‌صورت قطاعی است.

    ستاره‌ای، شعاعی یا دایره‌ای

    • نظریه ساخت دایره‌ای شکل متحرک و غیر ثابت است و در اثر توسعه شهر به نواحی اطراف و بیرونی خود گسترش می‌یابد.
    • شبکه‌های حمل و نقل سعی دارند که در شکل شعاعی به‌وجود آیند.
    • زمین‌های شهری با امکانات وسیع حمل و نقل دارای ارزش بیش‌تر هستند.
    • شکل دایره‌ای مناطق متحدالمرکز به شکل شعاعی و یا ستاره‌ای تغییر شکل دادند.
    • ویژگی‌های ساخت ستاره‌ای عبارتند از:
    • شهری پویا و متحرک
    • توسعه در همه جهات یکسان نیست.
    • الگویی جهت شهرهای متوسط تا بزرگ است.
    • اتوبان‌های کمربندی باعث اتصال شعاع‌ها به یک‌دیگر می‌شوند.
    • دسترسی مردم به مرکز شهر آسان‌تر می‌گردد.
    • طرح شعاعی همدان توسط کارل فریش در سال ۱۳۱۰ بارزترین نمونه این نوع ساخت درکشور است.

    چندهسته‌ای (چنسی هریس و ادوارد اولمن)

    • بر اساس نظریات چنسی هریس و ادوارد اولمن مطرح شده است.
    • اساس تئوری این‌گونه است که شهرهای کوچک یک مرکز یا هسته دارند ولی شهرهای بزرگ دارای هسته‌های متعدد هستند.
    • بخش‌های شهر چندهسته‌ای هریس عبارتند از:
    • بخش مرکز تجاری شهر
    • منطقه صنایع سبک
    • منطقه مسکونی طبقه سوم
    • منطقه مسکونی طبقه متوسط
    • منطقه مسکونی طبقه اول
    • منطقه صنایع سنگین
    • منطقه تجاری دور از مرکز شهر
    • حومه مسکونی
    • حومه صنعتی
    • بهره‌گیری از وسایل نقلیه شخصی عامل اصلی ایجاد هسته‌های جدید است.

    ساخت عمومی شهر (رابرت دیکنسون)

    • مناطق شهری ساخت برج مسکونی بر اساس نظریه دیکنسون عبارتند از:
    • منطقه مرکزی: شامل مرکز و بخش قدیمی شهر
    • منطقه میانی: شامل منطقه مسکونی متراکم و صنایع سبک کوچک
    • منطقه بیرونی: یک منطقه مسکونی همراه با پارک‌ها و فضای سبز
    • حاشیه شهر یا مرزهای دِه‌شهر: حوزه پر وسعت روستایی

    ساخت طبیعی شهر

    • بر مبنای ویژگی‌های جغرافیایی شهر و تابع کامل فرم، خصوصیات آب و هوایی و مسایل و عوامل اجتماعی است.
    • طبیعت و انسان‌ها در فرم‌گیری شهر دخالت مستقیم دارند.

    خطی، کریدوری یا نواری (سوریا ای. ماتا)

    • سوریا ای. ماتا مهندس راه‌سازی اسپانیا بود.
    • او اولین کسی بود که متوجه نقش شبکه ارتباطی در توسعه شهر شد.
    • ای. ماتا معتقد است که:
    • کلیه مشکلات شهرسازی ناشی از مشکلات ترافیک است.
    • راه‌آهن بهترین وسیله حمل و نقل است.
    • هر شهروند باید درکم‌ترین مدت از خانه‌اش به سایر نقاط رفت و آمد کند.
    • شهر خطی با یک طرح طولی و اغلب درکنار راه‌آهن یا رودخانه به‌وجود می‌آید.
    • محور اصلی نوار شهر بولواری مشجر (درختکاری شده) با سه راه سواره، پیاده و خط تراموا یا راه‌آهن برقی است.
    • شهر سن‌دیه لوکوربوزیه الهام گرفته شده از این نظریه است.
    • شهرسازان شوروی به این تئوری رجوع کرده و آن را در شهرهای استالینگراد و نورگرود به اجرا درآورده‌اند.
    • ایرادات نوارشهر سوریا عبارتند از:
    • عدم شکل‌گیری تعاملات اجتماعی در محور اصلی و وجود تمام ترافیک محورهای فرعی در محور اصلی
    • از بین رفتن ارتباط مؤثر بین خدمات و کانون‌های مختلف شهری
    • وجود مخارج سنگین ایجاد تأسیسات زیربنایی

    تلفیق و ترکیب دو نظریه دوایر متحدالمرکز و قطاعی (نظریه پترمن)

    • از تلفیق دو نظریه ساخت دایره‌ای شکل و ساخت قطاعی شهر در مورد شهرهای انگلستان توسط پترمن به‌وجود آمد.
    • بهترین و تمیزترین منطقه واحدهای مسکونی شهر حاشیه غربی در طرف مخالف قطاع صنعتی بود (به‌دلیل وزش باد از سمت مغرب).

    ساخت منطقه واحدهای مسکونی (جیمز وانس)

    • منطقه مسکونی در نقاطی به‌وجود می‌آید که قبلاً هیچ مرکزیت تجاری و خرده‌فروشی نداشته است؛ در طول مسیرهای ترافیک عمومی ساخته نمی‌شود و از بخش مرکزی شهرها بیش‌تر فاصله می‌گیرد.
    • معمولاً مانند یک واحد خودیار است.

    ساخت اکولوژیک شهر با بررسی‌های آماری (کالوین اشمید)

    • با مطالعه مسایل شهری نظیر خودکشی و جداگزینی گروه‌های شهری از طریق آمارهای به‌دست آمده شکل گرفت.
    • وابستگی کامل به پایگاه‌های اجتماعی- اقتصادی جمعیت آن و توجه به تفاوت‌های موجود در شهرها دارد.

    نظریه موریس دوی

    • بخش مرکز تجاری شهر نزدیک به مربع یا مستطیل تا دایره (نامنظم) است.
    • واحدهای مسکونی طبقه اول (ممتاز) و دوم (متوسط) در هر نقطه‌ای از شهر ساخته شدند.

    اقماری (ابنزر هاوارد)

    • ایجاد بیش‌تر شهرهای اقماری از الگوی شهرک‌های جدید انگلیسی تأثیر پذیرفته‌اند.
    • شهرک‌های اقماری حد واسط میان باغشهرها و شهرهای جدید است.
    • حومه‌ها تأمین کننده نیروی کار شهری و مصرف کننده کالاها و خدمات شهری است.
    • شهرهای اقماری جذب کننده نیروی انسانی و تولیدکننده کالاها و خدمات است.
    • درجه وابستگی شهرهای اقماری به شهر مرکزی از حومه‌ها بسیارکم‌تر است.

    گسترده یا شطرنجی

    کهکشانی (ابنزر هاوارد)

    • بینابین طرح‌های گسترده و متمرکز است.
    • هر هسته یک واحد تخصصی است.

    حلقه ای

    • همان توسعه خطی اما به‌صورت دایره‌ای است.

    متمرکز (لوکربوزیه و فریدمن)

    • بر سیستم حمل و نقل شهری عمودی تأکید دارد.

    شبکه‌محوری باروک

    • به بعضی عملکردها مثل ساختمان‌های عمودی و حاشیه خیابان‌های اصلی مانند کارهای هوسمان در پاریس اهمیت بیش‌تری می‌دهد.
    • ساختمان‌های نمادی مهم در نقاط مسلط شهر قرار دارند.

    طرح واحدهای خودیار یا واحد همسایگی (کلرنس آرتور پری)

    • خدمات اساسی نزدیک واحدهای مسکونی و مسیرهای دسترسی به خدمات نباید خیابان های اصلی را قطع کند.
    • مسافت مناسب حرکت برای کودکان ۴۰۰ متر است و مدرسه نباید کم‌تر از ۵۰۰ شاگرد داشته باشد.
    • بر پیامدهای منفی خودرو بر زندگی جمعی و بر روابط اجتماعی تأکید دارد.
    • خیابان‌های داخل محله برای ترافیک عبوری مناسب نباشد.
    • مغازه‌های محلی در گوشه‌های طرح‌های خودیار تأسیس شوند تا وسیله‌های نقلیه موتوری به داخل جامعه کشانیده نشوند.

    نظریه کلرنس اشتاین و هنری رایت

    • در نیویورک چند کوی مسکونی احداث کردند.
    • دارای اصولی مشابه با نظریه پری است.
    • از حامیان نظریه ابنزر هاوارد در ایجاد باغشهر هستند.
    • شهر پیشنهادی آنان دارای ۲۵۰۰۰ نفر بود.
    • رادبرن (یک شهرک اقماری خوابگاهی در حومه یک شهر بزرگ) شهر پیشنهادی آنان بود.

    ایجاد باغشهر در مادرشهر

    • هسته اصلی آن محدوده مدرسه ابتدایی و پارک‌های جنبی آن بود.
    • خیابان‌های اصلی در اطراف واحد همسایگی قرار داشتند.
    • بخش‌های جداگانه مسکونی و غیر مسکونی در داخل آن قرار داشتند.
    • پارک بهترین نقطه محله بود.
    • یک مرکز کوچک خرید برای نیازمندی‌های روزانه در نزدیکی مدرسه ایجاد کردند.
    • اساس این نظریه ایده بلوک‌های شهری بزرگ مسکونی (سوپر بلوک) بر مبنای جدایی ترافیک سواره و پیاده بود.
    • رادبرن دارای سه واحد همسایگی بود که هر کدام از این واحدهای همسایگی دارای جمعیتی معادل ۷۵۰۰-۱۰۰۰۰ نفر بود. هر واحد همسایگی شامل چندین سوپر بلوک بود و هر سوپر بلوک شامل دو یا سه بلوک بود و هر بلوک شامل ۲۰ واحد مسکونی تک‌خانواری بود.

    فصل ششم: برنامه‌های عمرانی و توسعه

    • به‌دلیل اقتباس برنامه‌ها از فرانسه دو برنامه اول هفت‌ساله بود.

    برنامه‌های عمرانی

    ۱-   برنامه اول عمرانی پیش از انقلاب (۱۳۲۷):

    • تفکر برنامه‌ریزی منطقه‌ای وجود داشت.
    • نخستین قطب کشاورزی در ناحیه دشت مغان پایه‌گذاری شد.
    • زمین‌های بایر اطراف تهران در اختیار افراد قرار گرفت.
    • زمینه زمین‌خواری فراهم شد.

    ۲-   برنامه دوم عمرانی پیش از انقلاب (۱۳۳۴):

    • الگوی توسعه کشاورزی بود.
    • طرح توسعه منطقه‌ای خوزستان در زمینه برنامه‌ریزی منطقه‌ای شروع شد.
    • فراهم شدن مقدمات اصلاحات ارضی

    ۳-   برنامه سوم عمرانی پیش ازانقلاب (۱۳۴۱):

    • الگوی توسعه صنعت بود.
    • برنامه‌ریزی منطقه‌ای در ایران جایگاه پیدا کرد.
    • سازمان‌های عمران ناحیه‌ای در مناطق جیرفت، گرگان، کهگیلویه و دشت قزوین تأسیس شد.
    • اقدامات اساسی در این برنامه عبارتند از:
    • تأسیس سازمان‌های عمران ناحیه‌ای در بعضی از مناطق کشور
    • منطقه‌ای کردن فعالیت‌های برنامه‌ریزی و ایجاد قطب‌های کشاورزی و صنعتی در اصفهان، تبریز، اراک، قزوین و قطب‌های کشاورزی در گیلان، گرگان و آذربایجان
    • مرحله اول اصلاحات ارضی انجام شد.
    • سیل گسترده مهاجرت روستاییان به شهرها آغاز شد.

    ۴-   برنامه چهارم عمرانی پیش از انقلاب (۱۳۴۶):

    • هدف این برنامه افزایش رشد اقتصادی بود.
    • به کاهش اختلافات منطقه‌ای و تمرکززدایی از ناحیه پایتخت توجه شد.
    • نخستین برنامه منطقه‌ای سراسری ایران توسط گروه بتل انجام شد (ایران دارای ۱۱ منطقه شد).
    • به‌علت افزایش درآمد نفت در سال ۱۳۵۳ در برنامه تجدید نظر شد.
    • به‌دلیل عدم به‌کارگیری بودجه افزایش قیمت نفت نیروی انسانی متخصص نبود.
    • برنامه‌های عمرانی پنج‌ساله برای هر استان و دفاتر برنامه و بودجه استانی و بانک‌های توسعه منطقه‌ای ایجاد شدند.

    ۵-   برنامه ششم عمرانی پیش از انقلاب (۱۳۵۶):

    • این برنامه فقط تهیه شد ولی نه تصویب شد و نه اجرا.
    • موارد این برنامه عبارتند از:
    • تصویب برنامه بلندمدت توسعه ایران
    • سیاست سازماندهی فیزیکی و فضایی کشور (آمایش سرزمین)
    • رشد ارگانیک (تعادل اقتصادی اجتماعی)
    • کاهش تمرکز
    • خودکفایی ملی

    برنامه‌های توسعه بعد از انقلاب

    • قانون برنامه اول توسعه در سال ۱۳۶۸ تصویب شد.
    • در برنامه اول تأکید بر خصوصی‌سازی، آزادسازی و صنعتی کردن کشور است.
    • سال ارزیابی (سال ۱۳۷۳) علت تأخیر در برنامه دوم است.
    • توسعه کشاورزی و توریسم هدف برنامه دوم بود که با دو سناریو تهیه شد.
    • توسعه کشاورزی محور برنامه سوم بود.
    • فرابخشی هدف برنامه سوم بود.
    • شروع برنامه چهارم در سال ۱۳۸۴ بود.

    فصل هفتم: طرح‌های شهری

    • سلسله‌مراتب طرح‌های توسعه شهری و منطقه ای بدین‌صورت است:
    • طرح آمایش سرزمین
    • طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای
    • طرح توسعه و عمران ناحیه‌ای
    • طرح مجموعه شهری
    • طرح ساماندهی فضا وکالبد سکونتگاه‌های روستایی
    • طرح جامع شهر
    • طرح هادی شهر
    • طرح هادی روستا
    • طرح تفصیلی
    • طرح آماده‌سازی
    • طرح‌های ویژه (جزئیات شهری، روان‌بخشی و بهسازی بافت قدیم)

    آمایش سرزمین

    • منابع، فعالیت‌ها و مشاغل را از لحاظ جغرافیایی به‌صورت بهینه توزیع می‌کند.
    • فضا را به‌صورت عقلانی مدیریت می‌کند.
    • توزیع فضایی را با توزیع مجدد امکانات، جمعیت و فعالیت‌ها به‌سوی مناطق کم‌تر توسعه یافته متعادل می‌کند.
    • برنامه‌ریزی آمایش سرزمین حد فاصل بین برنامه‌ریزی اقتصاد ملی و برنامه‌ریزی منطقه‌ای (دارای خصلت اقتصادی– فضایی) است.
    • برنامه‌ریزی منطقه‌ای باید در چارچوب آمایش سرزمین انجام گیرد.
    • کتاب گراویه به‌نام “پاریس و بیابان فرانسه” در ایجاد آمایش سرزمین و تعادل منطقه‌ای فعالیت‌ها تأثیر مهمی داشت.
    • شرکت ستیران جهت تهیه طرح آمایش سرزمین و انعقاد قرارداد با سازمان برنامه و بودجه گزارش تهیه کرد.
    • طرح ستیران مهم‌ترین اقدام در مورد برنامه‌ریزی منطقه‌ای در دوران پیش از انقلاب بود (ایران به ۱۴ منطقه تقسیم شد).
    • تهیه طرح آمایش سرزمین توسط سازمان برنامه و بودجه انجام شد.
    • تهیه طرح جامع سرزمین در قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به وزارت مسکن و شهرسازی واگذار شد.
    • شروع واقعی تهیه طرح آمایش سرزمین پس از انقلاب در سال ۱۳۷۶ بود.
    • مصوبه شورای عالی اداری درسال ۱۳۷۱ شامل موارد زیر بود:
    • انجام مطالعات پایه اقتصادی و اجتماعی (آمایش سرزمین) به سازمان برنامه وبودجه محول شد.
    • انجام طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای به وزارت مسکن و شهرسازی محول شد.

    طرح کالبدی ملی و منطقه‌ای

    • اهداف این طرح عبارتند از:
    • مکانیابی برای گسترش آینده شهرهای موجود و ایجاد شهرها و شهرک‌های جدید
    • پیشنهاد شبکه شهری آینده
    • توجیه لزوم طرح کالبدی ملی شامل موارد زیر است:
    • رشد انفجاری جمعیت شهری در اواخر دهه ۱۳۶۰
    • گستردگی نیاز به شهرسازی جدید
    • نارضایتی از گسترش خودجوش شهرها
    • فقدان مطالعات بالادست طرح‌های جامع شهری
    • فقدان مطالعات پایه برای شهرسازی
    • فقدان نقشه‌های کاربری و مقررات احداث زمین‌های کشور
    • مهم‌ترین محورهای طرح‌ریزی کالبدی عبارت است از:
    • جمعیت و فضا
    • مدیریت فضا
    • حفاظت محیط زیست و آثار باستانی
    • سوانح طبیعی
    • نتیجه این طرح تقسیم کشور به ۱۰ منطقه بود.

    طرح جامع ناحیه‌ای (شهرستان)

    • وظیفه این طرح ساماندهی نظام فعالیتی در فضا به‌منظور استفاده بهینه از زمین است که شامل موارد زیر است:
    • تعیین کاربری زمین در سطح شهرستان
    • ساماندهی نظام فعالیتی درفضا
    • روابط شهر و روستایی در طرح جامع ناحیه‌ای در نظر گرفته می‌شود.
    • این طرح در سطحی بین برنامه‌ریزی منطقه‌ای و محلی قرار دارد.
    • برای یک دوره ۲۰ ساله تهیه می‌شود.
    • اولین طرح جامع شهرستان برای شهرستان میانه تهیه شد.
    • شروع جدی این طرح‌ها از اوایل دهه ۱۳۷۰ بود.

    طرح مجموعه شهری

    • اساس این طرح مصوبه سال ۱۳۷۴ برای کلانشهرها و مادرشهرها همچون تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز است.
    • توسط وزارت مسکن و شهرسازی تهیه می‌شود.
    • توسط شورای عالی معماری و شهرسازی تصویب می‌شود.
    • هدف از طرح مجوعه شهری شامل این موارد می‌شود:
    • اسکان و ساماندهی جمعیت در آینده
    • هدایت وکنترل استفاده از زمین
    • اسکان گروه‌های کم‌درآمد
    • بهبود نظام مدیریت شهری
    • اولین طرح منطقه شهری برای منطقه شهری اصفهان و شامل شش شهرستان بود.

    طرح ساماندهی فضا و کالبد سکونتگاه‌های روستایی

    • بنیاد مسکن و انقلاب اسلامی آن را تهیه می‌کند.
    • بخشداری‌ها مجری آن هستند.
    • وزارت مسکن و شهرسازی به‌عنوان ناظر آن می‌باشد.
    • تصویب آن بر عهده‌ی کمیته فنی استان می‌باشد.
    • دارای مقیاس ۱:۲۵۰۰۰ تا ۱:۱۰۰۰۰ است.
    • مناطق روستایی کشور را در سه سطح حوزه، مجموعه و منظومه روستایی تعریف می‌کند.
    • حوزه روستایی: اجتماعی از چند آبادی همجوار و با جمعیت تا ۵۰۰۰ نفر.
    • مجموعه روستایی: تجمعی از چند حوزه روستایی به‌هم پیوسته یا وابسته و با جمعیت تا ۱۲۰۰۰ نفر
    • منظومه روستایی: تجمعی از چند مجموعه روستایی با مرکزیت یک کانون شهری یا روستای بزرگ و با جمعیت تا ۲۰,۰۰۰-۴۰,۰۰۰ نفر

    طرح جامع شهر

    • هدف آن کنترل و هدایت رشد شهرهاست.
    • رشد جمعیت و گسترش فیزیکی شهر در آینده را پیش‌بینی می‌کند.
    • برای دوره‌های ده‌ساله تهیه می‌شوند.
    • مبتکر این طرح پتریک گدس است.
    • اولین طرح جامع برای آمستردام و توسط برلاگه تهیه شد.
    • اولین طرح‌های شهری در سال‌های ۱۳۳۵-۱۳۴۰ برای شهرهای سنندج، شیراز و اصفهان تهیه شدند.
    • بندر لنگه اولین شهری بود که طرح جامع آن توسط شورای عالی شهرسازی به تصویب رسید (سال ۱۳۴۴).
    • طرح‌های شهری بعد از اجرای برنامه سوم قبل از انقلاب متداول شدند.
    • شروع واقعی طرح جامع شهری از برنامه چهارم قبل از انقلاب بود.
    • سابقه تهیه طرح‌های جامع و تفصیلی به سال‌های ۱۳۴۶-۱۳۴۷ برمی‌گردد.
    • طرح‌های توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهرها در سال ۱۳۶۳ به‌جای طرح‌های جامع جایگزین شدند.
    • اولین طرح جامع برای تهران در سال ۱۳۴۲ تهیه شد.
    • مدیریت مربوط به طرح‌های جامع شهری بر عهده دو وزارتخانه مسکن و شهرسازی وکشور است.
    • نحوه تصویب طرح جامع شهری در سال ۱۳۷۱ بدین‌صورت بود:
    • تصویب در شورای شهرسازی استان و تصویب نهایی در شورای عالی شهرسازی برای شهرهای کم‌تر از ۲۰۰,۰۰۰ نفر
    • تصویب در شورای عالی شهرسازی و قبل از آن بررسی درکمیته‌های فنی برای شهرهای بیش از ۲۰۰,۰۰۰ نفر

    طرح ساماندهی شهر

    • هدف این طرح بازسازی بخش‌ها و محله‌های قدیمی شهرهاست.
    • در طرح‌های تجدید نظر جامع بعضی اقدامات به‌عنوان طرح‌های ساماندهی مطرح می‌شود.
    • مهم‌ترین این نوع طرح‌های ساماندهی طرح تهران (۱۳۷۱) است که مورد تصویب شورای عالی شهرسازی هم قرار می‌گیرد.

    طرح ساختاری- راهبردی

    • در انگلستان شروع شد.
    • در وزارت مسکن و شهرسازی از سال ۱۳۷۷ شروع شد.
    • به‌علت ایرادهای وارده بر طرح‌های جامع شکل می‌گیرد.
    • ایرادات وارد بر طرح‌های جامع شهری عبارت بودند از:
    • شهر ماهیت پیچیده دارد (ناکارآمدی منطقه‌بندی)
    • نگاه فیزیکی وکالبدی به مسایل شهری
    • مشخص نبودن جایگاه نظارت برکیفیت
    • مطالعات غیر منسجم
    • انعطاف‌پذیری
    • نبود جایگاه برای توان شهرداری‌ها، دولت و مشارکت مردمی

    طرح هادی شهر

    • طرح هادی بلندمدت و دارای محتوای توسعه کالبدی شهر است.
    • این طرح برای شهرهای کوچک (جمعیت کم‌تر از ۲۵,۰۰۰ نفر) و قبل از اجرای طرح جامع تهیه می‌شود.
    • در سال ۱۳۳۴ آغاز شد.
    • نارسایی‌های کم‌تری نسبت به طرح‌های جامع و تفصیلی دارد.
    • توسط وزارت کشور تهیه می‌شود.
    • دفتر فنی استانداری‌ها متصدی آن هستند.
    • مراحل تصویب طرح هادی شامل موارد زیر می‌باشد:
    • کمیته فنی استان: شامل معاون عمرانی استاندار، رئیس دفتر فنی استانداری، رئیس محیط زیست استان، مدیر کل راه استان، مدیر کل فرهنگ و هنر استان، مدیر کل مسکن و شهرسازی استان
    • بررسی و تصویب در انجمن شهر
    • تأیید و ابلاغ استاندار

    طرح هادی روستا

    • طرح تجدید حیات و هدایت روستا است.
    • برای دوره‌ی حداقل ده‌ساله و روستاها (حداقل ۲۰۰ خانوار) تهیه می‌شود.
    • طرح هادی روستا را بنیاد مسکن و شهرسازی تهیه می‌کند.

    طرح تفصیلی

    • طرح تفصیلی شامل موارد زیر است:
    • طرح‌های بهسازی، نوسازی، بازسازی و مرمت بافت‌ها
    • طرح آماده‌سازی توسعه‌های جدید در شهرها
    • همزمان با شروع برنامه پنجم قبل از انقلاب (۱۳۵۱) تهیه شد.
    • کلی بودن مطالعات طرح جامع علت تهیه‌ی آن بود.
    • نقشه تفصیلی حداکثر دو سال پس از تهیه و تصویب نقشه جامع شهر تهیه می‌شود.
    • وزارت مسکن و شهرسازی آن را تهیه می‌کند.
    • در کمیسیون ماده ۵ تصویب می‌شود.
    • اهداف تهیه طرح تفصیلی عبارتند از:
    • تعیین چگونگی استفاده از زمین‌های شهری
    • تعیین شبکه‌های عبور و مرور
    • تعیین تراکم جمعیت و تراکم ساختمانی در واحدهای شهری
    • اولویت‌های طرح تفصیلی عبارت است از:
    • نقشه شبکه خیابان‌ها تا حد کوچه‌های دسترسی به مقیاس حداقل ۱:۲۵۰۰
    • نقشه‌های نمونه
    • تهیه ضوابط و مقررات
    • طرح تفصیلی موضعی: ساخت منزل ارزان نوسازی، بهسازی و بازسازی بافت‌های موجود یا آماده‌سازی توسعه‌های جدید شهری
    • طرح تفصیلی موضوعی: برای موضوعات خاص مثل طرح شبکه راه‌ها

    آماده‌سازی

    • به‌منظور ایجاد امکان بهره‌برداری از اراضی جهت احداث واحدهای مسکونی تهیه می‌شود.
    • طرح آماده‌سازی در اراضی متعلق به سازمان زمین شهری اجرا می‌شود.
    • طرح آماده‌سازی شامل فعالیت‌های زیر می‌شود:
    • تسطیح زمین
    • ایجاد شبکه‌های عبور و مرور
    • شبکه‌های آب و فاضلاب، برق، گاز و مخابرات (زیربنایی)
    • احداث مدارس، درمانگاه، آتش‌نشانی، فضای سبز و … (روبنایی)
    • آماده‌سازی زمین همان شهرسازی اجرایی است.
    • هدف آماده‌سازی زمین تحقق توسعه شهری برای افزایش عرضه مسکن است.
    • طرح آماده‌سازی زمین از سال ۱۳۶۶ قانونی شد.
    • مراحل طرح آماده‌سازی عبارت است از:
    • مکانیابی
    • تهیه طرح
    • اجرا
    • واگذاری
    • طرح آماده‌سازی توسط وزارت مسکن و شهرسازی تهیه می‌شود.
    • این طرح را کمیسیون ماده ۵ تصویب می‌کند.
    • در شهرهای جدید پول زمین و آماده‌سازی از متقاضی اخذ می‌گردد.
    • طرح آماده‌سازی بیش‌ترین تأثیر در ایجاد ساختار کالبدی شهرهای جدید را دارد.

    طرح جزییات شهری

    • طرح جزییات شهری مبنای تهیه نقشه‌های محوطه‌سازی و اجرایی نهایی است.
    • این طرح دارای مقیاس ۱:۵۰۰ است و به‌وسیله شهرداری تهیه می‌شود.
    • برای حل معضلات بافت‌های قدیمی به‌خصوص عدم دسترسی معبر سواره به درون بافت تهیه می‌شود.
    • جهت دخل و تصرف و ایجاد معبر در بافت قدیم می‌باشد.

    بهسازی بافت قدیم

    • فقط بهسازی (عدم نوسازی) انجام می‌شود.
    • اقدامات بهسازی بافت قدیم عبارتند از:
    • بهسازی بناهای غیر قابل کاربرد
    • ارتقای ارزش اجتماعی محله‌های قدیمی
    • احیای هویت و عملکرد مسکونی در آن‌ها
    • زنده‌سازی مجدد بناهای باارزش تاریخی
    • کاهش تفاوت‌های کیفی و تجهیزاتی میان بافت‌های قدیم و جدید
    • احیای زیست و معیشت در بافت‌های قدیم
    • برجسته کردن شناسه‌های تاریخی شهر
    • پیشگیری از افت بیش‌تر منزلت‌های اجتماعی

     

    مقالات پیشنهادی برای مطالعه بیشتر : 

    قیمت نقاشی ساختمان هشتگرد
    ساخت ویلا کرج

    مراحل ساخت ساختمان چوبی

    قیمت جواز ساخت مغازه

    قرارداد مشارکت در ساخت زمین

    ضوابط شهرداری نمای ساختمان

    وال پست ناودانی منقطع

    اموزش ترکیب رنگ برای لباس

    نوشته های مشابه

    دیدگاه‌ها بسته شده‌اند.